Ten event to propozycja na nietypową naukę historii. Inspiracją stał wątek z czasów wojny polsko-bolszewickiej – zasługi Biura Szyfrów i polskiego kryptologa Jana Kowalewskiego. Od 2020 r, Miasto Łódź upowszechnia historię, pochodzącego z Łodzi, biegłego w sztuce dekryptażu Jana Kowalewskiego w ramach programu działań „Rok Jana Kowalewskiego”.
Festiwal w łódzkiej Mediatece jest propozycją dla całych rodzin – od wielbicieli lego po pasjonatów rekonstrukcji historycznej i wykładów popularno- naukowych. Na wszystkich piętrach najnowocześniejszej biblioteki w Łodzi czekać będą atrakcje: rekonstrukcje historyczne z roku 1920, stanowiska służb mundurowych, zabawy z LEGO dla najmłodszych oraz spotkania z naukowcami. Będzie nie tylko o historii, ale również o matematyce, kryptologii i współczesnym znaczeniu tych nauk.
- Historii uczyć się możemy przez zabawę, multimedia i spotkania z ciekawymi osobami. To wydarzenie dla wszystkich - młodszych i starszych. Od historii przechodzimy do sztuki kryptologii, czyli zachęcamy do poznawania dwóch dziedzin z którymi łączy się historia naszego bohatera z Łodzi - Jana Kowalewskiego. Łączymy zatem historią, nauki ścisłe i zabawę dla całych rodzin - powiedziała podczas konferencji zapowiadającej wydarzenie wiceprezydent Łodzi Małgorzata Moskwa - Wodnicka.
Szyfry i rekonstrukcje
W patio Mediateki stanie m.in. zrekonstruowane Biuro Szyfrów z 1920 roku, które obsługiwać będzie sam patron festiwalu, czyli Jan Kowalewski w mundurze oficera z lat 20. XX wieku. To tam dowiedzieć się będzie można, dlaczego grzebień to znakomite narzędzie do deszyfrażu. Z kolei na stoisku poznańskiego Centrum Szyfrów „Enigma” pojawi się makieta tej najsłynniejszej w historii kryptologii maszyny. A samemu będzie można spróbować rozwiązać zagadki za pomocą długopisu 3D!
Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi przygotowało specjalną grę „Mistrzowie Szyfrów”, a na ich stoisku będzie można odbić swój własny nieśmiertelnik. Do obejrzenia będą też mundury historyczne z zasobów placówki. A gdyby ktoś sam chciał wcielić się w mundurowego z epoki, to na stoisku Łódzkiej Grupy Rekonstrukcji Historycznej będzie można przymierzyć strój polskiego międzywojennego policjanta albo żołnierza Września 1939 roku i zrobić sobie selfie!
Gry, LEGO i łączność
Nowością festiwalu będzie możliwość stworzenia własnego hasła albo szyfru za pomocą…. klocków LEGO! Zagadki z ich użyciem przygotowali specjaliści z firmy Zbudowane z Klocków. W sali komputerowej MeMo, zagrać będzie można w historyczne gry komputerowe, m.in. o Janie Kowalewskim, Misiu Wojtku i Dywizjonie 303. Łamigłówki z epoki przygotuje też Instytut Pamięci Narodowej w Łodzi.
Na festiwalu spotkamy łódzkie „Czerwone Berety” ze sprzętem radiotelefonicznym, używanym przez wojskowe służby specjalne, a nad patio Mediateki zawiśnie… spadochron! Polscy komandosi pokażą też, co i w jaki sposób przygotować w plecaku ewakuacyjnym. Żołnierze z 9. Łódzkiej Brygady Obrony Terytorialnej im. gen. Stanisława Sojczyńskiego „Warszyca” dadzą gościom wydarzenia możliwość wypróbowania współczesnego sprzętu łącznościowego.
„Złam kod Jana K.” Gra terenowa w salach MeMo
Uczestnicy będą mogli zagrać też w grę terenową w przestrzeniach Mediateki. Szyfry łamać będzie można za pomocą książek, komiksów, klocków LEGO, komputera, a nawet… pianina. Na wszystkich, którzy odsłonią finalne hasło czekają atrakcyjne nagrody.
Po co nam szyfry? Po co nam „ożywiająca” historia? Prelekcje na Festiwalu Szyfrów
Festiwal będzie miał też część prelekcyjną i pokazową. O tym, jak wygląda współczesne kodowanie i czy istnieje szyfr doskonały opowie dr Adam Różycki
z Wydziału Matematyki i Informatyki Uniwersytetu Łódzkiego. Szyfry w popkulturze przedstawi Mikołaj Frankowski z Centrum Szyfrów „Enigma”, zaś o tym, czy przy dzisiejszej technologii uda się nam rozwiązać historyczne zagadki kryptologiczne dowiemy się od Zuzanny Sakowskiej, również z poznańskiej instytucji. Czym jest marketing historyczny w praktyce i czy historię da się opowiedzieć ciekawie wyjaśni Wiktoria Czarnecka z firmy Sztyblety PR, autorka książki „Marketing historyczny. Czy umiemy mądrze korzystać z historii?”.
By lepiej poznać historię Jana Kowalewskiego będzie można wysłuchać słuchowiska „Zagadka Jana K.”, którego autorem jest znany pisarz Łukasz Orbitowski.
Festiwalowi towarzyszyć będzie wystawa „Jan Kowalewski – historia bohatera w obrazkach” autorstwa Katarzyny Błaszczyk.
Organizatorem wydarzenia jest Fabryka Aktywności Miejskiej Urzędu Miasta Łodzi oraz Mediateka MeMo. Inspiracją stworzenia Festiwalu stał wątek z czasów wojny polsko-bolszewickiej – zasługi Biura Szyfrów i polskiego kryptologa Jana Kowalewskiego. Od 2020 roku Łódź upowszechnia historię pochodzącego z niej biegłego w sztuce dekryptażu Jana Kowalewskiego w ramach programu działań „Rok Jana Kowalewskiego”.
Program oraz główne atrakcje drugiej edycji Festiwalu Szyfrów Jana Kowalewskiego znajdują się na stronie: www.lodz.pl/festiwalszyfrow

